به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، اولین نشست هیئت اندیشه ورز ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور روز گذشته در سالن جلسات مجتمع فرهنگی هنری شهید آوینی برگزار شد.
کانونهای فرهنگی هنری مساجد امروز بزرگترین شبکه مردمی در کشور هستند
در ابتدای این نشست، حجت‌الاسلام محمدرضا حیدری، دبیر هیئت اندیشه ورز ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور، با اشاره به لزوم کاربردی سازی فلسفه در متن اجتماع، اظهار کرد: کانونهای فرهنگی هنری مساجد امروز بزرگترین شبکه مردمی هستند.
دبیر هیئت اندیشه ورز ستاد کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور بیان داشت: هم اکنون ۲۶ هزار کانون فرهنگی هنری در مساجد کشور ثبت شده است که ظرفیت‌های فرهنگی و هنری قابل توجهی در ساحت‌های مختلف دارند.
حجت‌الاسلام حیدری ادامه داد: بیش از سه میلیون مخاطب با کانونهای مساجد در ارتباط هستند ؛ همچنین ۱۳ هزار کتابخانه مخزن دار و ۷ هزار کتابخانه غیرمخزن دار داریم، دو هزار گروه سرود، هزار و ۵۰۰ گروه نمایش از دیگر ظرفیت‌های کانونهای مساجد کشور هستند.
وی اضافه کرد: از چهار جشنواره قرآنی کشور، یک جشنواره به نام مدهامتان برای کانونهای مساجد است؛ همچنین ما جشنواره سرود ملی، جشنواره قصه گویی و برنامه‌های متنوعی در طول سال داریم.
مدیر ستاد کانونهای فرهنگی هنری مساجد استان قم تصریح کرد: نگاه ما به سیر فعالیت‌های فرهنگی و هنری کانونهای مساجد باید نگاه عمیق، راهبردی و کاربردی باشد و هیئت اندیشه ورز ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور در این راستا تشکیل و راه اندازی شده است.
وی با اشاره به اهداف هیئت اندیشه ورز ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور، افزود: هم اندیشی و بکارگیری خردجمعی در بررسی مسائل و چالش‌های پیش روی ستاد و یافتن راه کارهای بنیادی، ایجاد ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺸﺎﺭکتی، تعاملی و خلاق ﺑﺮﺍی ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎی ﻧﻮ در ارتباط با مسائل ستاد، ایجاد ﺑﺴﺘﻪ تصمیمﺳﺎﺯﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻋﺎﻟﯽ ستاد وﮐﻤﮏ به تصمیم گیری ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺡ ﻣﺨﺘﻠﻒ ستاد، شناسایی فرصتها، تهدیدها و نقاط قوت و ضعف و در نتیجه کاهش خطاپذیری عملکرد و کمک به کاربردی شدن و کاربردی کردن فعالیت‌های فرهنگی در حوزه مسجد از جمله اهداف تشکیل این هیئت اندیشه ورز هستند.
حجت‌الاسلام حیدری با بیان اینکه ما باید مقوله فرهنگ و هنر از حیث معرفت شناسی و هستی شناسی در متن مساجد پیدا کنیم، به بیانات رهبر معظم انقلاب مدظله العالی درباره جایگاه فلسفه و عرفان عملی در مساجد اشاره کرد و در ادامه بیان داشت: ستاد هماهنگی کانونهای مساجد ظرفیت قابل توجهی از حیث مردمی دارد تا معارف اسلامی را در مساجد ترویج و پیاده کنند.
کانونهای مساجد بستری برای تربیت جوانان هنرمند مؤمن و انقلابی
در ادامه این نشست، حجت‌الاسلام کمال الدین خداداده، رئیس هیئت اندیشه ورز ستاد کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور بیان داشت: اصل هدف تشکیل کانونهای فرهنگی هنری مساجد این بود که بتواند ارتباطی را در عرصه فرهنگ و هنر ایجاد کند.
حجت‌الاسلام خداداده تصریح کرد: اگر ما زیبایی‌های هنر را به شکل صحیح در قالب مسجدی ارائه دهیم، می‌تواند بستری برای تربیت جوانان هنرمند مؤمن و انقلابی در نظام توحیدی باشد.
وی یادآور شد: بر اساس همین مبنا، شورای سیاستگذاری کانونهای فرهنگی هنری مساجد شکل گرفت که مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را دارد و سه وزیر، فرمانده سپاه، حوزه‌های علمیه، سازمان تبلیغات و سازمان اوقاف در آن عضو هستند.
رئیس ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور با بیان اینکه کانونهای فرهنگی هنری به نوعی یک دستگاه بالادستی از همه شئون فعالیت در مسجد هستند، گفت: هم اکنون ۲۶ هزار کانون در مسجد داریم، بیش از دو و نیم میلیون کاربر در سامانه ما عضو هستند، ۴۷ نفر در آموزش‌های مجازی کتابخانه‌ها شرکت کردند.
حجت‌الاسلام خداداده تصریح کرد: ما مخاطبانی داریم که تشنه معارف و فعالیت در جامعه هستند و اگر یک قوه عاقله ای در فعالیت‌های ما باشد و بذرهای معرفتی را به صورت هدفمند بکاریم، نتیجه تأثیرگذاری خواهیم گرفت.
وی تأکید کرد: ما باید کانونهای فرهنگی هنری مساجد را به بازوی اجرایی ائمه جماعات در حوزه فعالیت های فرهنگی و هنری تبدیل کنیم تا امام جماعت از این ظرفیت برای امت سازی استفاده کند.
رئیس ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور بیان داشت: ما می توانیم از ابزار فرهنگ و هنر استفاده کنیم و در اختیار امام جماعت قرار دهیم تا امام جماعت از این فضای فرهنگی و هنری مسجد برای ترویج معارف اسلامی استفاده کند.
لزوم شبکه سازی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور
در ادامه، حجت‌الاسلام محمدحسن وکیلی با اشاره به لزوم شبکه سازی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور، عنوان کرد: در این شبکه سازی باید جذب نیروهای فعال و کارآمد و تولید محتواهای علمی و مهارتی مورد توجه قرار گیرد.
استاد درس خارج علوم عقلی و نقلی در مشهد اظهار داشت: با توجه به گستردگی فعالیت کانونهای مساجد باید سامانه آموزش مجازی در ستاد کانونهای مساجد فعال شود و محتواهای علمی و مهارتی در اختیار فعالان مسجدی قرار بگیرد.
مسجد محل توسعه و تحقق معارف اسلامی و تربیت نیروهای انسانی است
حجت الاسلام والمسلمین حسن رمضانی از دیگر سخنرانان این نشست بود که در ابتدا به مقوله فرهنگ و هنر اشاره کرد و گفت: فرهنگ و هنر ناظر به بعد نظر و عمل است و ما درباره مقوله فرهنگ و هنر یک کار تحققی و یک کار توسعه ای داریم.
استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: سه مرکز به عنوان تحقق و توسعه جایگاه ویژه ای دارند از جمله خانه و خانواده که اگر اهل فرهنگ و هنر باشند، فرزندان در راستای فرهنگ و هنر قرار خواهند گرفت؛ همچنین مدرسه ومسجد برای تحقق و توسعه فرهنگ و هنر از جایگاه ویژه ای برخوردارند.
حجت الاسلام والمسلمین رمضانی در ادامه با بیان اینکه مسجد، محل حرب و جنگ با شیطان و نفس است، اظهار داشت: مسجد، محل توسعه و تحقق علوم و معارف و تربیت نیروهای انسانی است.
استاد علوم عقلی و عرفانی حوزه علمیه قم بیان داشت: در مدرسه نیز معلم جایگاه ویژه ای دارد، به ویژه معلمان دوره ابتدایی که بنیانگذار هستند و نسل آینده را می‌سازند و اگر مورد توجه باشند، ما در دانشگاه مشکلی نخواهیم داشت.
وی در پایان با بیان اینکه کارهای فرهنگی و هنری باید زیربنایی باشد، به مقوله ارتباط فلسفه با فرهنگ و هنر اشاره کرد و گفت: فلسفه به معنای تولید فکر و اندیشه است و با آوردن روح فلسفه در مساجد و مدارس می‌توانیم تولید فکر و اندیشه داشته باشیم و به سوی نور حرکت کنیم.
حجت الاسلام حیدر ضیائی نیز در این نشست به نقش و جایگاه اساتید حوزه و دانشگاه را در فعالیت‌های فرهنگی و هنری مساجد مورد توجه قرار داد.
حجت الاسلام والمسلمین سیدعلی حسینی آملی از دیگر شرکت کنندگان در این نشست بود که به نقش اصلی مسجد در جذب مردم و ترویج معارف دین اشاره کرد و اظهار داشت: امام جماعت در مسجد، مردم را به نماز و پیروی از معارف اسلامی دعوت می‌کند و فعالیت‌های جانبی باید در حاشیه فعالیت اصلی مسجد صورت بگیرد، بنابراین باید مقبولیت مسجدی برای کانونهای مساجد لحاظ شود.
مسجدمحوری را در همه فعالیت‌ها ملاک اصلی قرار دهیم
حجت‌الاسلام حسین شهسواری دیگر سخنران این نشست، با بیان اینکه در مبانی دینی، مسجدمحوری اصل همه فعالیت‌های ما است، عنوان کرد: مسجد، محور حفظ هویت دینی و توحیدی ما است.
استاد سطوح عالی حوزه با تأکید براینکه هویت و نقش اصلی مسجد باید حفظ شود، اظهار داشت: می‌توان از ابزارهای هنری و فرهنگی در مسجد استفاده کرد که اینها قدم‌های اولیه است تا مردم را به سمت توحید دعوت کنیم.
حجت‌الاسلام شهسواری با بیان اینکه آموزش و پروش باید دغدغه هویت توحیدی و دینی نسل جدید را داشته باشد، عنوان کرد: اگر ما مسجدمحوری را ملاک اصلی در همه فعالیت‌ها قرار دهیم، قطعا آنچه در مبانی دینی ما وجود دارد، اجرا خواهد شد.
وی با اشاره به لزوم ارتباط تنگاتنگ مسجد و مدرسه، تصریح کرد: کانونهای فرهنگی هنری مساجد می‌توانند برنامه اصلی اجرایی این هدف باشند.
لزوم توجه به الگوی بایسته مساجد تراز انقلاب
حجت الاسلام والمسلمین محمدمهدی گرجیان نیز با اشاره به اینکه برخی کشورها در جذب جوانان به مسجد موفق عمل می‌کنند، با تصریح بر اینکه الگوی بایسته مساجد تراز انقلاب باید مورد عنایت قرار بگیرد، گفت: امروز مساجد ما اقتصادی شدند، درحالیکه در گذشته مساجد فضای وسیعی داشتند و کودکان در محوطه مسجد ولو برای بازی حضور داشتند و ارتباط نسل جدید با مسجد همواره برقرار بود.
استاد فلسفه و کلام حوزه علمیه با اشاره به اهمیت امام جماعت در مسجد، افزود: اخلاق، رفتار و ظاهر امام جماعت و دغدغه مند بودن نسبت به فعالیت‌های مسجد، مخاطب شناسی، زمان شناسی و ولایت پذیری برای امام جماعت مهم است.
حجت الاسلام والمسلمین گرجیان بیان داشت: یک مدیر داخلی موفق باید دائما در مسجد حضور داشته باشد، داشتن برنامه مدون، آسیب شناسی فصلی در مساجد، نیروهای کارآمد و توانمند، ظاهر مسجد و داشتن حیاط مناسب از جمله مواردی است که باید مورد عنایت قرار گیرد.
لزوم سرمایه‌گذاری جدی در موضوع زن و خانواده
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمفید حسینی کوهساری، مسئول مرکز ارتباطات و بین‌الملل حوزه‌های علمیه با بیان اینکه ما با شکاف تمدنی مواجه شدیم و اتفاق اخیر با اتفاقات قبلی بسیار متفاوت است، گفت: ما در کف میدان، آن درگیری‌های سخت جمع شده، اما فاصله جدی بین ما و نسل جوان ایجاد شده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی کوهساری با اشاره به حضور نسل جدید در فضای مجازی تصریح کرد: شناخت فضای جنگ ترکیبی و اینکه با چه حمله‌هایی مواجه هستیم، مهم است تا به درستی با این حمله‌ها مقابله کنیم.
مسئول مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه‌های علمیه در ادامه، گفت: ما در فعالیت‌های فرهنگی با سه عرصه مواجه هستیم، در مباحث معرفتی و بینشی، اولویت‌ها را باید مشخص کرد، همچنین مباحث بینشی و گرایشی باید مورد توجه قرار بگیرد و در مباحث رفتارها و کنش‌های دینی باید اولویت‌ها مشخص شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی کوهساری با تصریح بر اینکه ما باید در موضوع زن و خانواده سرمایه‌گذاری جدی داشته باشیم، تأکید کرد: در سال‌های اخیر، موضوع زن و خانواده به شدت آسیب دیده است که باید آسیب شناسی شود و با توجه به ادبیات دینی، پژوهش‌هایی داشته باشیم و اولویت‌گذاری صورت بگیرد.
وی با بیان اینکه ما در مباحث گرایشی نیازمند امیدآفرینی هستیم و باید اعتماد به نفس ملی را تقویت کنیم، گفت: رویکرد پیشرفت در کشور باعث تحریک دشمن شد و همین مسئله اتفاقات اخیر را رقم زد.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی کوهساری در پایان بیان داشت: در کنش‌های دینی ما، باید اولویت بندی صورت بگیرد و محصول اینها جهاد تبیین عملی است.
امروز استنباط قالب از دین سخت‌تر از استنباط محتوا از دین شده است
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا عابدینی از دیگر حاضران در این جلسه بود که اظهار داشت: وقتی به مسائل قرآن، سنت و معارف دینی ورود پیدا می‌کنیم، می‌بینیم که روح قالب‌ها در کنار محتوا باعث شده که التقاط صورت نگیرد.
مدرس سطوح عالی حوزه و دانشگاه افزود: وقتی محتوای دینی را در قالب‌هایی که بر اساس استانداردهای نظام معرفت بشری شکل گرفته، قرار دهیم، گاهی می‌بینیم جواب نمی‌دهد و درصد پاسخگویی ضعیف است. گاهی به جای این که در قالب شبهه ایجاد شود، در محتوا شبهه ایجاد شده است؛ امروز استنباط قالب از دین سخت‌تر از استنباط محتوا از دین شده است.
وی خاطرنشان کرد: انبیای الهی در طول زندگی آنجایی که امکان پذیر می‌شد، کاری را تعریف می‌کردند و مردم را حول آن کار جذب و دینداری را تبلیغ می‌کردند و مردم را به سوی خدای سبحان حرکت می‌دادند.
حجت‌الاسلام والمسلمین عابدینی بیان داشت: در این دوران که سبک زندگی تغییر کرده، باید روش خود را تغییر دهیم و کاری تعریف کنیم تا جوانان را به سمت و جهت الهی سوق دهیم، همانند حضرت عیسی علیه‌السلام که وقتی دید اهل ایمان زیاد شدند، اما سبک زندگی آنها کافرانه است، سبک ترویج دین را در میان حواریون و مردم تغییر داد.
تأکید بر لزوم شبکه‌سازی کانونهای فرهنگی هنری مساجد
در ادامه این نشست، حجت‌الاسلام امیر امیرگان عنوان کرد: مسائل، مشکلات و پیشنهادات کانونهای مساجد باید در کارگروه‌هایی بررسی شود و برای تصمیم گیری به هیئت اندیشه ورز ارجاع دهند.
معاون اجتماعی ستاد اجرایی فرمان امام (ره) با بیان اینکه امروز برخی مساجد بدون امام جماعت هستند، گفت: هیئت اندیشه ورز ستاد هماهنگی کانونهای مساجد می‌تواند این موضوع را بررسی کند و پیشنهاداتی ارائه دهد.
حجت‌الاسلام امیرگان همچنین به شبکه‌سازی کانونهای فرهنگی هنری مساجد اشاره کرد و گفت: شبکه شدن کانونهای مساجد، انرژی و قدرت عظیمی را در کشور ایجاد می‌شود که می‌توان از این ظرفیت استفاده کرد.
آخرین سخنران این نشست،حجت الاسلام والمسلمین احمد کلباسی، عضو مجمع جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود که بر لزوم ارائه الگو و راهکارهای عملیاتی در این عرصه تأکید کرد و اظهار داشت: فعالیت‌های ما باید به گونه‌ای باشد که جوان امروز شیفته معارف اسلامی و مکتب اهل بیت علیهم‌السلام شود.
